- alle 25 koeienrassen in Fryslân

Fries Zwartbont is een zeldzaam ras geworden. Het percentage onvervalste Friese koeien is nog maar heel klein. De Friese stallen en weiden zijn gevuld met alle mogelijke rundveerassen. Galerie de Vis uit Harlingen toont ze deze zomer allemaal tijdens een tentoonstelling en koppelt daar een publicatie aan en een tocht langs allerlei rassen in onze provincie.

De expositie bij De Vis bestaat uit werk van Marleen Felius, Hollandse veeschilder (sinds 1968) en publicist van verschillende boeken over rundvee. Zij doorkruiste in 2007 Friesland om alle rundveerassen in kaart te brengen. Ze bezocht 21 Friese veehouders en vond 25 verschillende rassen: net als de rest van Nederland is ook de Friese veehouderij multi-cultureel geworden.

Zwartbont vee is vrijwel overal ter wereld te vinden. En al gaat het dan vooral om de Noord-Amerikaanse Holstein, ook dat moderne ras gaat helemaal terug op de Fries-Hollandse Zwartbonten. Ook in Friesland overheersen de Holsteins; het originele Fries Zwartbont is nauwelijks nog te vinden. Nog zeldzamer zijn de Friese Roodbonten, die een aantal jaren geleden zelfs vrijwel geheel verdwenen waren. Mede daarom is 2008 uitgeroepen tot het jaar van het Roodbonte ras. In het kader van de tentoonstelling zal Galerie de Vis dan ook extra aandacht aan dit specifieke ras besteden.

Melk- en vleesvee afkomstig uit heel Nederland, België, Frankrijk, Italië, Duitsland en Oostenrijk, Groot-Brittannië en Amerika is tegenwoordig in Friesland thuis. Naast koeien met zwartbont en in minder mate roodbont vel zijn veel andere kleuren en patronen bij het vee in Friesland te bekennen. Het gaat dan vooral om import, om allochtone koeien. Hoogproductief melkvee op grote bedrijven, luxe vleeskoeien bij gespecialiseerde veehouders, sobere koeien op biologische bedrijven, zeldzame rassen en kleurslagen bij vasthoudende fokkers, geharde kuddes in natuurterreinen en mini koeien bij hobbyfokkers.

Marleen Felius maakte schilderijen van al deze rassen. Vooral portretten van individuele dieren, want elk dier is een persoonlijkheid. Geen koe is hetzelfde. Elk dier heeft niet alleen een ander uiterlijk, maar ook een ander karakter. Van elk dier is een verhaal te vertellen en dat doet Marleen Felius in de eerste plaats in beeldtaal.

Deze schilderijen worden gedurende de zomermaanden tentoongesteld bij Galerie de Vis in Harlingen en bij de hoofdvestiging van de Friesland Bank in Leeuwarden. Kunst onder de Koepel daar is elke vrijdag geopend van 10-16.00 uur.